Những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc

Bộ luật dân sự quy định, ai cũng có quyền để lại tài sản của mình cho người khác và họ có quyền hưởng di sản theo di chúc hoặc pháp luật. Tuy nhiên vẫn có những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc vẫn được hưởng thừa kế.

Các trường hợp thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc

Theo quy định tại Điều 624 Bộ luật dân sự 2015: Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.

Pháp luật tôn trọng quyền của người lập di chúc trong việc định đoạt tài sản cho những người còn sống. Nên người lập di chúc có thể lựa chọn bất cứ chủ thể nào để cho hưởng di sản theo di chúc, người hưởng có thể cá nhân, có thể cơ quan tổ chức, nếu là cá nhân có thể là những người không thuộc hàng thừa kế của người chết.

Tuy nhiên, để đảm bảo quyền và lợi ích của những người có mối quan hệ ruột thịt với người để lại di chúc, Điều 644 Bộ luật dân sự 2015 đã có những quy định về các trường hợp dù không có tên trong di chúc nhưng vẫn được hưởng thừa kế bao gồm những người như sau:

• Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
• Con thành niên mà không có khả năng lao động.

Đối với các đối tượng nêu trên, kể cả trong trường hợp người có di sản thừa kế không để lại di sản thừa kế cho họ trong di chúc thì họ vẫn có quyền được hưởng 2/3 của một suất thừa kế theo pháp luật.

Thứ nhất, về con chưa thành niên:

Người để lại di chúc phải có nghĩa vụ đối với con chưa thành niên của mình. Trong trường hợp này, độ tuổi chưa thành niên được xác định chưa đủ mười tám tuổi tại thời điểm mở thừa kế.

Con chưa thành niên không phân biệt là con đẻ hay con nuôi, con ngoài giá thú hay trong giá thú. Tuy nhiên nếu là con nuôi thì phải là con nuôi hợp pháp ( phải thực hiện đầy đủ các thủ tục nhận nuôi theo quy định của pháp luật).

Thứ hai, về cha, mẹ của người để lại di chúc:

Cha, mẹ được hiểu là cha, mẹ đẻ và cha, mẹ nuôi. Tuy nhiên nếu là cha, mẹ nuôi thì phải là cha, mẹ nuôi hợp pháp, tuân thủ các quy định về nhận nuôi theo quy định của pháp luật hiện hành.

Thứ ba, về vợ, chồng của người để lại di chúc:

Đối tượng được hưởng di sản thừa không phụ thuộc vào nội dung di chúc tiếp theo là vợ hoặc chồng của người để lại di sản. Để có thể nhận tài sản thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc thì vợ, chồng phải là vợ, chồng hợp pháp, được pháp luật công nhận.

Thứ tư, con thành niên mà không có khả năng lao động:

Theo quy định tại Điều 20 Bộ luật dân sự 2015: Người thành niên là người từ đủ mười tám tuổi trở lên.

Hiện tại chưa có một định nghĩa chính xác nào cho cụm từ không có khả năng lao động. Tuy nhiên dựa vào thực tế, có thể tạm hiểu người thành niên mà không có khả năng lao động tự nuôi sống bản thân là người đã thành niên (vào thời điểm mở thừa kế) nhưng mắc các bệnh tâm thần hoặc bệnh khác dẫn đến mất khả năng nhận thức, không làm chủ hành vi của mình như bị bại liệt toàn thân, liệt cột sống, liệt đốt cổ, liệt hai chi trở lên, mù mắt, mất sức lao động từ 81% trở lên.

     => Như vậy, đối với các đối tượng nêu trên sẽ được hưởng thừa kế theo diện thừa kế bắt buộc mà không phụ thuộc là có tên trong di chúc hưởng di sản thừa kế hay không.

Điều kiện để được hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc

Điều kiện chung để hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc cũng giống như những người thừa kế hợp pháp khác của người để lại di sản, người thuộc diện thừa kế bắt buộc phải tuân thủ các yêu cầu của một người thừa kế:

• Không từ chối hưởng di sản thừa kế theo Điều 620 Bộ luật Dân sự năm 2015;
• Không bị mất quyền thừa kế di sản theo Điều 621 Bộ luật Dân sự năm 2015;
• Cá nhân còn sống vào thời điểm mở thừa kế.

Lưu ý: Người thuộc diện thừa kế bắt buộc không được hưởng di sản hoặc tuy được hưởng di sản nhưng giá trị của phần di sản thực tế nhỏ hơn 2/3 của một suất thừa kế theo pháp luật, nếu di sản thừa kế chia theo pháp luật.

Trên đây là tư vấn của chúng tôi về những người được hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc. Nếu cần tư vấn vui lòng liên hệ Lawkey.

Xem thêm: Công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế