Vợ chồng ly hôn, ông bà có được quyền nuôi cháu không?

Vợ chồng ly hôn, ông bà muốn nuôi cháu có được không?

Khi con cái ly hôn, nhiều ông bà thương cháu, muốn đón về chăm sóc để cháu có môi trường ổn định hơn. Tuy nhiên, theo quy định pháp luật hiện hành, việc ai được quyền trực tiếp nuôi con sau ly hôn phải tuân theo trình tự và điều kiện cụ thể, không thể dựa vào tình cảm hay mong muốn cá nhân.

Quy định về quyền nuôi con sau khi cha mẹ ly hôn

Căn cứ quy định tại Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền và nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con. Hai bên có thể thỏa thuận người trực tiếp nuôi con; nếu không đạt được thỏa thuận, Tòa án sẽ xem xét và quyết định dựa trên quyền lợi tốt nhất cho con.

+ Đối với con từ đủ 7 tuổi trở lên, Tòa án sẽ xem xét theo nguyện vọng của con trước khi ra quyết định.

+ Đối con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.

Như vậy, cha hoặc mẹ vẫn là người được giao quyền trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn, trừ một số trường hợp đặc biệt dưới đây. 

Ông bà có được nhận nuôi cháu khi bố mẹ ly hôn không?

Khi nào ông bà có nghĩa vụ trực tiếp nuôi dưỡng cháu

Theo Điều 104 Luật Hôn nhân và Gia đình, ông bà nội, ông bà ngoại có trách nhiệm và quyền được trông nom, chăm sóc, giáo dục cháu; đồng thời phải sống gương mẫu, là tấm gương tốt cho con cháu noi theo.

Trong trường hợp cháu chưa thành niên hoặc đã thành niên nhưng mất năng lực hành vi dân sự, không có khả năng lao động, không có tài sản để tự nuôi sống bản thân và không còn người nuôi dưỡng theo quy định tại Điều 105, thì ông bà nội, ông bà ngoại có nghĩa vụ trực tiếp nuôi dưỡng cháu.

Điều 105 quy định: “Anh, chị, em có quyền, nghĩa vụ thương yêu, chăm sóc, giúp đỡ nhau; có quyền, nghĩa vụ nuôi dưỡng nhau trong trường hợp không còn cha mẹ hoặc cha mẹ không có điều kiện trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con.”

Trường hợp việc nuôi dưỡng được giao cho người khác ngoài cha mẹ

Theo khoản 2 Điều 87 Luật Hôn nhân và Gia đình, việc trông nom, chăm sóc con có thể được giao cho người khác (không phải cha, mẹ) trong một số trường hợp như:

• Cả cha và mẹ đều bị hạn chế quyền đối với con chưa thành niên;
• Một bên không bị hạn chế nhưng không đủ điều kiện để nuôi dưỡng, chăm sóc, thực hiện quyền và nghĩa vụ với con;
• Một bên bị hạn chế quyền, bên còn lại chưa xác định được cha hoặc mẹ.

Trong những trường hợp này, thứ tự người giám hộ đương nhiên của người chưa thành niên được xác định theo Điều 52 Bộ luật Dân sự như sau:

• Anh, chị ruột là người giám hộ; nếu không đủ điều kiện thì đến anh, chị ruột kế tiếp;
• Nếu không có anh, chị ruột, người giám hộ đương nhiên sẽ là ông bà nội, ông bà ngoại.

Kết luận: Khi nào ông bà được giao quyền nuôi cháu

Từ các quy định trên có thể hiểu rằng, ông bà vẫn có thể được giao quyền nuôi cháu sau khi cha mẹ ly hôn, nhưng cần đáp ứng các điều kiện sau:

• Cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện để nuôi con;
• Không có anh, chị ruột nào đủ khả năng chăm sóc, nuôi dưỡng em.

Nếu bạn cần được tư vấn chi tiết về quyền nuôi con, hạn chế quyền của cha mẹ hoặc thủ tục xin giao nuôi cháu, hãy liên hệ Lawkey để được luật sư hỗ trợ cụ thể và đúng quy định pháp luật hiện hành.