So sánh điểm giống nhau và khác nhau giữa thuế trực thu và thuế gián thu
Thế nào là thuế trực thuế và thuế gián thu? So sánh sự giống và khác nhau giữa chúng và ý nghĩa của việc phân loại như vậy.
1. Điểm giống nhau
- Đều là thuế do Quốc hội ban hành
- Là nghĩa vụ thanh toán mà các thể nhân và pháp nhân khi có các dấu hiệu và điều kiện được quy định cụ thể trong Luật thuế thì phải thực hiện đối với Nhà nước và được đảm bảo thực hiện bằng sự cưỡng chế của Nhà nước.
- Có chức năng phân phối và phân phối lại; chức năng điều tiết đối với nền kinh tế
- Người nộp thuế (dù thuế trực thu hay thuế gián thu) đều phải trích một phần tài sản cho nhà nước mà không thể trốn tránh hoặc trì hoãn nghĩa vụ nộp thuế
2. Điểm khác biệt
| Tiêu chí phân biệt | Thuế gián thu | Thuế trực thu |
| Khái niệm | Là loại thuế thu gián tiếp thông qua giá cả hàng hóa và dịch vụ. | Là loại thuế thu trực tiếp vào đối tượng nộp thuế |
| Bản chất | Trong thuế gián thu, đối tượng nộp thuế và người chịu thuế là khác nhau. (ví dụ: thuế GTGT đánh lên người tiêu dùng, doanh nghiệp có trách nhiệm thu lại khoản thuế đó và nộp cho nhà nước. Như vậy thực chất doanh nghiệp không phải chịu thuế GTGT) | Trong thuế trực thu, đối tượng nộp thuế và người chịu thuế là một. (ví dụ: Thuế Thu nhập cá nhân đối với tiền lương, tiền công sẽ do người lao động nộp) |
| Các loại thuế | Bao gồm: thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng, thuế xuất nhập khẩu. | Bao gồm: thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân, thuế nhà đất, thuế bảo vệ môi trường |
| Tiền thuế | Tiền thuế được cấu thành trong giá cả hàng hoá, dịch vụ. | Tiền thuế không được cấu thành trong giá cả hàng hoá, dịch vụ. |
| Phương thức điều tiết | Nhà nước điều tiết thu nhập của người chịu thuế một cách gián tiếp thông qua giá cả hàng hoá, dịch vụ. | Nhà nước điều tiết trực tiếp thu nhập của người chịu thuế. |
| Mức độ tác động vào nền kinh tế | Ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả thị trường vì thuế được cộng vào giá bán hàng hóa dịch vụ) | Ít tác động vào giá cả thị trường (vì thường đánh vào kết quả kinh doanh, kết quả thu nhập sau một kỳ kinh doanh) |
| Ưu điểm | Dễ thu thuế bởi vì đối tượng nộp thuế không phải là người chịu thuế (Thường hạn chế sự phản ứng thuế từ người gánh chịu thuế do nó cấu thành trong giá cả hàng hoá dịch vụ, việc nộp thuế của người tiêu dùng sẽ như một phần tất yếu khi họ sử dụng,tiêu thụ hàng hóa, dịch vụ).
| Đảm bảo công bằng xã hội hơn cho việc điều tiết thu nhập vì nhà nước hiểu rõ và cá biệt hóa được người chịu thuế
|
| Nhược điểm | Tính không công bằng của thuế gián thu trên thu nhập của người giàu và người nghèo Nhà nước không cá biệt hóa được người chịu thuế nên khó khăn trong việc thực hiện chính sách miễn giảm về thuế. | Có thể xảy ra khả năng người nộp thế trốn tránh nghĩa vụ nộp thuế, phát sinh những hành vi phạm pháp luật nhằm trốn thuế
|
3. Ý nghĩa của việc phân loại thành thuế trực thu và thuế gián thu
Việc phân loại có ý nghĩa đối với:
- Hoạt động lập pháp: Việc phân loại thuế thành thuế trực thu và thuế gián thu sẽ giúp các nhà lập pháp tìm ra được những phương thức điều tiết riêng, từ đó xây dựng được các sắc thuế phù hợp với mục đích điều tiết, phản ánh được phạm vi tác động của sắc thuế đó.
- Công tác tổ chức hành thu: Việc phân loại thuế có ý nghĩa trong việc tổ chức thu thuế. Với mỗi loại thuế sẽ xác định được phạm vi người nộp thuế, nguyên tắc đánh thuế, đối tượng tính thuế, căn cứ tính thuế, cách thức tính thuế,…từ đó có biện pháp thu thuế phù hợp. Qua đó phân định thẩm quyền của các cơ quan hành thu thuế từ đó có biện pháp quản lý thu thuế hiệu quả. Ví dụ, đối với thuế trực thu, việc theo dõi, tính toán và thu thuế phức tạp, đặc biệt là thuế thu nhập cá nhân với diện thu thuế rộng và phân tán. Vì vậy, nếu không có biện pháp quản lý thu thuế hiệu quả thì dễ dẫn đến hạn chế tác dụng của loại thuế này trong việc tập trung số thu đầy đủ, kịp thời về cho ngân sách nhà nước.
Trên đây là nội dung về So sánh thuế trực thu và thuế gián thu LawKey gửi đến bạn đọc. Quý bạn đọc còn thắc mắc có thể gọi điện trực tiếp theo số hotline của Lawkey để được tư vấn trực tiếp.
Nguyên tắc ấn định thuế và trách nhiệm của các bên trong ấn định thuế
Trong một số trường hợp, cơ quan quản lý thuế ấn định số tiền thuế phải nộp đối với người nộp thuế. Vậy việc [...]
Đơn vị kế toán không kiểm kê tài sản có bị xử phạt?
Trường hợp nào đơn vị kế toán phải kiểm kê tài sản? Đơn vị kế toán không kiểm kê tài sản có bị xử phạt? Hãy [...]
