Xử lý hóa đơn mua của doanh nghiệp bỏ trốn

Đối với những doanh nghiệp có mua hóa đơn của doanh nghiệp bỏ trốn có dấu hiệu mua bán hóa đơn bất hợp pháp nhưng chưa có kết luận chính thức của cơ quan thuế hoặc các cơ quan chức năng thì việc xử lý hóa đơn mua của doanh nghiệp bỏ trốn được thực hiện như sau:

1. Trường hợp doanh nghiệp chưa thực hiện kê khai khấu trừ thuế GTGT

Theo quy định tại Mục 2 Công văn 11797/BTC-TCT ngày 22/8/2014 thì:

• Cơ quan thuế thông báo bằng văn bản cho doanh nghiệp biết để tạm dừng kê khai khấu trừ thuế GTGT đối với các hóa đơn có dấu hiệu vi phạm pháp luật, chờ kết quả chính thức cơ quan có thẩm quyền.
• Doanh nghiệp chỉ được thực hiện kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào đối với các hóa đơn không có dấu hiệu vi phạm pháp luật.

2. Trường hợp doanh nghiệp đã kê khai khấu trừ thuế GTGT 

• Cơ quan thuế thông báo bằng văn bản cho doanh nghiệp biết để kê khai điều chỉnh giảm số thuế GTGT đã khấu trừ.
• Trường hợp doanh nghiệp khẳng định việc mua bán hàng hóa và hóa đơn GTGT đầu vào sử dụng kê khai khấu trừ là đúng quy định thì doanh nghiệp phải cam kết chịu trách nhiệm trước pháp luật, đồng thời cơ quan thuế phải thực hiện thanh tra, kiểm tra tại doanh nghiệp để kết luận và xử lý vi phạm theo quy định.

Lưu ý: Trong quá trình thanh tra, kiểm tra phải thực hiện xác minh, đối chiếu với doanh nghiệp có quan hệ mua bán về một số nội dung:

– Kiểm tra, xác minh về hàng hóa:

• Hợp đồng mua bán hàng hóa (nếu có);
• Hình thức giao nhận hàng hóa; địa điểm giao nhận hàng hóa;
• Phương tiện vận chuyển hàng hóa;
• Chi phí vận chuyển hàng hóa;
• Chủ sở hữu hàng hóa;
• Nguồn gốc hàng hóa (trước thời điểm giao nhận hàng hóa).

 – Kiểm tra xác minh về thanh toán:

• Ngân hàng giao dịch;
• Đối tượng nộp tiền vào tài khoản để giao dịch;
• Số lần thực hiện giao dịch; hình thức thanh toán;
• Chứng từ thanh toán.

– Kiểm tra xác minh về xuất khẩu hàng hóa:

• Tờ khai hải quan có xác nhận thực xuất của Cơ quan hải quan;
• Chứng từ thanh toán qua ngân hàng;
• Vận đơn (nếu có).

Qua thanh tra, kiểm tra nếu xác minh được việc mua bán hàng hóa là có thực và đúng với quy định của pháp luật thì giải quyết như sau:

• Doanh nghiệp được khấu trừ, hoàn thuế GTGT.
• Đồng thời yêu cầu doanh nghiệp cam kết nếu trong các hồ sơ, tài liệu doanh nghiệp xuất trình cho cơ quan Thuế sau này phát hiện có sai phạm, doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
• Trường hợp phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật thuế, có dấu hiệu tội phạm thì lập và chuyển hồ sơ cho cơ quan có thẩm quyền để điều tra truy cứu trách nhiệm hình sự.

3. Trường hợp doanh nghiệp chưa được giải quyết hoàn thuế

Theo quy định tại Mục 2 Công văn 1752/BTC-TCT ngày 10/02/2014, trường hợp này sẽ tạm dừng hoàn thuế đối với những hồ sơ đề nghị hoàn thuế của doanh nghiệp còn tồn đọng đến nay chưa được giải quyết theo hướng dẫn tại điểm 3 Công văn số 13706/BTC-TCT.

Lưu ý: Chỉ thực hiện tạm dừng đối với số hàng hóa của hóa đơn có dấu hiệu vi phạm đang được cơ quan chức năng thanh tra, điều tra; số hàng hóa không thuộc diện có dấu hiệu vi phạm được thực hiện khấu trừ, hoàn thuế đầy đủ, kịp thời theo quy định.

Xem thêm: Xử lý các trường hợp mất, cháy, hỏng hóa đơn

4. Trường hợp doanh nghiệp đã được hoàn thuế

Trong trường hợp này, cơ quan thuế thông báo bằng văn bản cho doanh nghiệp biết để kê khai điều chỉnh thuế GTGT.

Trường hợp doanh nghiệp khẳng định việc mua bán hàng hóa và hóa đơn GTGT đầu vào sử dụng kê khai khấu trừ là đúng quy định pháp luật thì:

• Doanh nghiệp phải cam kết chịu trách nhiệm trước pháp luật về hồ sơ kê khai, hoàn thuế GTGT của mình.
• Cơ quan thuế thực hiện thanh tra tại doanh nghiệp để kết luận và xử lý vi phạm theo quy định.
• Trong quá trình thanh tra tại doanh nghiệp, cơ quan thuế quản lý doanh nghiệp phải phối hợp với cơ quan thuế trực tiếp quản lý doanh nghiệp có dấu hiệu mua bán hóa đơn bất hợp pháp để kiểm tra hồ sơ kê khai thuế của doanh nghiệp này, xác minh, kết luận hành vi vi phạm của doanh nghiệp liên quan đến các hóa đơn mà doanh nghiệp mua đã sử dụng để kê khai khấu trừ, hoàn thuế GTGT.

5. Trường hợp qua thanh tra, kiểm tra phát hiện có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng pháp luật thuế, có dấu hiệu tội phạm

Trơng trường hợp này, cơ quan thuế thực hiện lập và chuyển hồ sơ cho cơ quan có thẩm quyền để điều tra truy cứu trách nhiệm hình sự theo hướng dẫn tại Công văn số 16465/BTC-PC ngày 27/11/2013. Cụ thể như sau:

• Trưởng đoàn kiểm tra, thanh tra thuế phải khẩn trương báo cáo Lãnh đạo bộ phận thanh tra.
• Trong thời hạn mười ngày làm việc, kể từ ngày phát hiện hành vi vi phạm có dấu hiệu tội phạm, Trưởng đoàn kiểm tra, Lãnh đạo bộ phận thanh tra thuế phải trình Thủ trưởng cơ quan thuế ký văn bản chuyển hồ sơ cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền cùng cấp để điều tra và kiến nghị khởi tố theo quy định của pháp luật.

Lưu ý: Đối với trường hợp doanh nghiệp có sử dụng hóa đơn của các doanh nghiệp liên quan đến các doanh nghiệp trung gian khâu trước có dấu hiệu vi phạm về sử dụng hóa đơn bất hợp pháp thì:

• Cơ quan thuế thông báo bằng văn bản cho doanh nghiệp biết để doanh nghiệp tự kê khai điều chỉnh thuế GTGT nếu doanh nghiệp mua bán hàng hóa trước đó có vi phạm.
• Trường hợp doanh nghiệp tự kiểm tra, đối chiếu với các khách hàng liên quan khẳng định việc mua bán hàng hóa và hóa đơn GTGT đầu vào sử dụng kê khai khấu trừ là đúng quy định pháp luật thì doanh nghiệp phải cam kết chịu trách nhiệm trước pháp luật về hồ sơ kê khai, hoàn thuế GTGT của mình.
• Cơ quan thuế thực hiện hoàn thuế cho doanh nghiệp theo đúng quy trình, thủ tục quy định và phải tổ chức thực hiện kiểm tra ngay sau đó theo đúng quy định.

Xem thêm: Xử lý hóa đơn khi hàng bán ra bị trả lại theo quy định của pháp luật

Trên đây là bài tư vấn của Chìa khóa pháp luật về “Xử lý hóa đơn mua của doanh nghiệp bỏ trốn ” gửi đến bạn đọc. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào, bạn có thể liên hệ trực tiếp với chúng tôi để được hỗ trợ tư vấn pháp lý hoặc được cung cấp các dịch vụ kế toán thuế.

Trân trọng./.