Căn cứ chấm dứt nghĩa vụ dân sự theo pháp luật dân sự

Căn cứ chấm dứt nghĩa vụ dân sự theo pháp luật dân sự quy định thế nào? Những trường hợp nào bên có nghĩa vụ được chấm dứt thực hiện nghĩa vụ?

Điều 372 Bộ luật dân sự 2015 (BLDS) quy định nghĩa vụ chấm dứt trong trường hợp sau đây:

Nghĩa vụ được hoàn thành

Điều 373 BLDS quy định về Hoàn thành nghĩa vụ như sau: Nghĩa vụ được hoàn thành khi bên có nghĩa vụ đã thực hiện toàn bộ nghĩa vụ hoặc thực hiện một phần nghĩa vụ nhưng phần còn lại được bên có quyền cho miễn thực hiện.

Hoàn thành nghĩa vụ trong trường hợp bên có quyền chậm tiếp nhận đối tượng của nghĩa vụ

Khi bên có quyền chậm tiếp nhận đối tượng của nghĩa vụ là tài sản thì nghĩa vụ hoàn thành tại thời điểm tài sản đã được gửi giữ tại nơi nhận gửi giữ theo quy định tại khoản 2 Điều 355 BLDS. Cụ thể khoản 2 Điều 355 BLDS quy định như sau “Trường hợp chậm tiếp nhận đối tượng của nghĩa vụ là tài sản thì bên có nghĩa vụ có thể gửi tài sản tại nơi nhận gửi giữ tài sản hoặc áp dụng biện pháp cần thiết khác để bảo quản tài sản và có quyền yêu cầu thanh toán chi phí hợp lý. Trường hợp tài sản được gửi giữ thì bên có nghĩa vụ phải thông báo ngay cho bên có quyền.”

Xem thêm: Hợp đồng gửi giữ tài sản là gì? theo quy định của pháp luật hiện nay

Theo thỏa thuận của các bên

Điều 375 BLDS cho phép các bên có thể thỏa thuận chấm dứt nghĩa vụ bất cứ lúc nào, nhưng không được gây thiệt hại đến lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích công cộng, quyền và lợi ích hợp pháp của người khác.

Nghĩa vụ được thay thế bằng nghĩa vụ khác

Trường hợp các bên thỏa thuận thay thế nghĩa vụ ban đầu bằng nghĩa vụ khác thì nghĩa vụ ban đầu chấm dứt.

Nghĩa vụ cũng chấm dứt, nếu bên có quyền đã tiếp nhận tài sản hoặc công việc khác thay thế cho tài sản hoặc công việc đã thỏa thuận trước.

Trường hợp nghĩa vụ là nghĩa vụ cấp dưỡng, bồi thường thiệt hại do xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín và các nghĩa vụ khác gắn liền với nhân thân không thể chuyển cho người khác được thì không được thay thế bằng nghĩa vụ khác.

Nghĩa vụ được bù trừ

Trường hợp các bên cùng có nghĩa vụ về tài sản cùng loại đối với nhau thì khi cùng đến hạn họ không phải thực hiện nghĩa vụ đối với nhau và nghĩa vụ được xem là chấm dứt, trừ trường hợp luật có quy định khác.

Trường hợp giá trị của tài sản hoặc công việc không tương đương với nhau thì các bên thanh toán cho nhau phần giá trị chênh lệch.

Những vật được định giá thành tiền cũng có thể bù trừ với nghĩa vụ trả tiền.

Những trường hợp không được bù trừ nghĩa vụ

Nghĩa vụ không được bù trừ trong trường hợp sau đây:

– Nghĩa vụ đang có tranh chấp;

– Nghĩa vụ bồi thường thiệt hại do xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín;

– Nghĩa vụ cấp dưỡng;

– Nghĩa vụ khác do luật quy định.

Bên có quyền miễn việc thực hiện nghĩa vụ

Nghĩa vụ chấm dứt khi bên có quyền miễn việc thực hiện nghĩa vụ cho bên có nghĩa vụ, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Khi nghĩa vụ có biện pháp bảo đảm được miễn thì biện pháp bảo đảm cũng chấm dứt.

Bên có quyền và bên có nghĩa vụ hòa nhập làm một

Khi bên có nghĩa vụ trở thành bên có quyền đối với chính nghĩa vụ đó thì nghĩa vụ chấm dứt.

Thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ đã hết

Khi thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ đã hết thì nghĩa vụ chấm dứt.

Bên có nghĩa vụ là cá nhân chết hoặc là pháp nhân chấm dứt tồn tại mà nghĩa vụ phải do chính cá nhân, pháp nhân đó thực hiện

Khi các bên có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định về việc nghĩa vụ được thực hiện chỉ dành cho cá nhân hoặc pháp nhân là bên có quyền mà cá nhân chết hoặc pháp nhân chấm dứt tồn tại thì nghĩa vụ cũng chấm dứt.

Bên có quyền là cá nhân chết mà quyền yêu cầu không thuộc di sản thừa kế hoặc là pháp nhân chấm dứt tồn tại mà quyền yêu cầu không được chuyển giao cho pháp nhân khác

Vật đặc định là đối tượng của nghĩa vụ không còn và được thay thế bằng nghĩa vụ khác

Nghĩa vụ giao vật chấm dứt trong trường hợp vật phải giao là vật đặc định không còn.

Các bên có thể thỏa thuận thay thế vật khác hoặc bồi thường thiệt hại.

Trường hợp khác do luật quy định

Trường hợp khác do luật quy định như trường hợp chấm dứt nghĩa vụ trong trường hợp phá sản.

Trong trường hợp phá sản, nghĩa vụ chấm dứt theo quy định của Luật phá sản 2014

Trên đây là nội dung Căn cứ chấm dứt nghĩa vụ dân sự theo pháp luật dân sự Lawkey gửi đến bạn đọc. Nếu có thắc mắc, vui lòng liên hệ Lawkey.

Xem thêm: Sửa đổi và chấm dứt hợp đồng dân sự theo quy định hiện nay