Những đặc trưng cơ bản của giám đốc thẩm dân sự theo quy định hiện nay

Bộ luật tố tụng dân sự 2015 có quy định cụ thể về một thủ tục đặc biệt, đó là giám đốc thẩm. Dưới đây là những đặc trưng cơ bản của giám đốc thẩm dân sự theo quy định hiện nay.

Thứ nhất, đối tượng của giám đốc thẩm dân sự là những bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật

Về nguyên tắc, bản án, quyết định có hiệu lực của Tòa án phải được thi hành. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, vẫn có những bản án, quyết định có hiệu lực nhưng sai phạm về nội dung, về áp dụng pháp luật hoặc về trình tự tố tụng. Do đó, pháp luật dân sự đã quy định một thủ tục đặc biệt để kiểm soát, xem xét lại những bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật đó, gọi là giám đốc thẩm. 

Do đó, đối tượng của giám đốc thẩm dân sự là những bản án, quyết định giải quyết vụ án đã có hiệu lực pháp luật bị phát hiện có sai lầm, vi phạm pháp luật trong việc giải quyết vụ việc dân sự.

Thứ hai, Hội đồng giám đốc thẩm xác định những sai lầm, vi phạm pháp luật nghiêm trọng trong bản án, quyết định của Tòa án

Sai lầm, vi phạm nghiêm trọng trong bản án, quyết định của Tòa án chính là căn cứ để kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm theo quy định tại Điều 326 Bộ luật tố tụng dân sự 2015. Những sai lầm, vi phạm nghiêm trọng này có thể xuất phát từ những sai lầm về nội dung hoặc thủ tục tố tụng hay trong việc áp dụng pháp luật để giải quyết vấn đề. 

Cụ thể, bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm khi có một trong những sai lầm, vi phạm nghiêm trọng dưới đây:

– Kết luận trong bản án, quyết định không phù hợp với những tình tiết khách quan của vụ án gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự;

– Có vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng làm cho đương sự không thực hiện được quyền, nghĩa vụ tố tụng của mình, dẫn đến quyền, lợi ích hợp pháp của họ không được bảo vệ theo đúng quy định của pháp luật;

– Có sai lầm trong việc áp dụng pháp luật dẫn đến việc ra bản án, quyết định không đúng, gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự, xâm phạm đến lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của người thứ ba.

Thứ ba, việc xét lại bản án, quyết định phái dựa trên kiến nghị của người có thẩm quyền

Thủ tục giám đốc thẩm dân sự được tiến hành trên cơ sở có kháng nghị của người có thẩm quyền trong thời hạn pháp luật quy định đối với bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật nhưng có sai lầm nghiêm trọng. 

Theo quy định tại Điều 331 Bộ luật tố tụng dân sự 2015, người có thẩm quyền kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm bao gồm:

– Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao có thẩm quyền kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án nhân dân cấp cao; bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án khác khi xét thấy cần thiết, trừ quyết định giám đốc thẩm của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

– Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp cao có quyền kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Tòa án nhân dân cấp huyện trong phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ.

Xem thêm: Căn cứ kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm trong tố tụng dân sự

Trên đây là bài viết của chúng tôi về “Những đặc trưng cơ bản của giám đốc thẩm dân sự” gửi đến bạn đọc. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào, bạn hãy liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ tư vấn.